رئيس دانشگاه علامه طباطبايي : در رشته علوم انساني يک نفر بيکار نداريم
تاریخ انتشار: ۱۴ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۰۳۱۷۷۰
خبرگزاری آریا - رئیس دانشگاه گفت: در سالهای اخیر برخلاف گذشته بهترین اشتغال در دوره‌های مختلف مربوط به علوم انسانی است، دانشجویان علوم انسانی بستری بیشتر دارند برای اشتغال به همین علت باعث شده بسیاری از دانشجویان دوره کارشناسی‌ارشدشان را تغیر دهند و از رشته‌های علوم پایه به رشته‌علوم انسانی بروند. ما در رشته علوم انسانی یک نفر بیکار نداریم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به گزارش خبرگزاری آریا، رئیس دانشگاه علامه طباطبایی در گفتگو با خبرگزاری فارس، اقدامات جدید این دانشگاه در حوزه‌های مختلف و البته روایت بدهکاری میلیاردی دانشگاه را تشریح کرد.
گروه دانشگاه خبرگزاری فارس _ با توجه به اینکه سال تحصیلی به تازگی آغاز شده است، بسیاری از دانشجویان دانشگاهها علاقمند هستند که اطلاعاتی درباره اقدامات و برنامه های دانشگاه‌شان بدانند.
از این رو در نظر داریم با رؤسای دانشگاه‌های مختلف گفت‌وگو کرده و اقدامات دانشگاهها در سال جدید تحصیلی را جویا شویم.
به سراغ عبدالله معتمدی رئیس دانشگاه علامه طباطبایی رفتیم و از وی درباره نحوه جذب بورس صنعت در دانشگاه، تاسیس خوابگاه‌های متاهلی در سال تحصیلی جاری و جذب اعضای هیأت علمی، امنیت غذایی و برنامه‌های فرهنگی پرسیدیم.
ارس: آیا دانشگاه شما خوابگاه متاهلی دارد؟
معتمدی: تا به الان دانشگاه علامه خوابگاه متاهلی نداشته است، از امسال تلاش کرده‌ایم که یک واحدی را راه‌اندازی کنیم و امیدواریم بتوانیم تا سال آینده خوابگاه متاهلی را برای دانشجویان متاهل در اختیار قرار دهیم.
فارس: برای نگهداشت نیروی انسانی کارآمد چه اقداماتی باید انجام داد؟
معتمدی: یک نیروی متخصص کارآمد علاقمند است که حوزه در واقع کاری و فعالیتش دستش باز باشد و کاری را بتواند انجام دهد. به راحتی ایده‌های خودش را پیش بگیره و بتواند به راحتی به اطلاعات دسترسی و کنشگری داشته باشد. بنابراین وظیفه ما این است که بسترها را برای این افراد باز نگه داشته باشیم اگر کار یا آزمایشگاه و دفتر و خدماتی نیاز دارد ما باید بتوانیم این بستر را به کسانی که مستعد و علاقمند هستند فراهم کنیم و از طرفی موانعی را که جلوی آنها است، برداریم.
* مانع کم شدن انگیزه اعضای هیأت علمی نشوید
دغدغه‌هایی وجود دارد که متاسفانه برخی اعضای هیأت علمی را اذیت می‌کند به عنوان مثال مسکن و حقوق علی‌رغم حمایت‌هایی که در سالهای اخیر شده واقعا با توجه به رشد نرخ تورم الان واقعا دریافتی اعضای هیأت علمی متناسب با جایگاه اعضای هیأت علمی ما نیست. برخی از سیاست‌ها مثل مالیات پلکانی یا ایجاد سقف برای حقوق این موارد انگیزه‌ها را از فعالیت اعضای هیأت‌علمی کم می‌کند، بنابراین باید عواملی که باعث می‌شود انگیزه افراد کم شود را از پیش پا برداریم در عوض فعالیت‌هایی که باعث انگیزه و شوق و ذوق باشد را ایجاد کنیم.
* دانشگاه علامه طباطبایی بهترین کیفیت را ارائه می‌دهد
فارس: امنیت غذایی در دانشگاه شما چگونه است؟
معتمدی: تجهیزاتی که در سلف داریم کاملا صنعتی و بدون دخالت دست و استاندارد است، افرادی که در آنجا مشغول کار هستند اعم از آشپز و افرادی که کمک می‌کنند افراد آموزش دیده‌ای هستند. به جز آنها ما ناظرهای بهداشتی داریم که در تمام سلف سرویس‌ها نظارت می‌کنند، این افراد بر مواد اولیه و برکیفیت پخت غذا نظارت می‌کنند و باتوجه به دانشگاهها ما از بهترین کیفیت از جمله برنج ایرانی و گوشت گرم برخوردار هستیم و الحمدالله ما در دانشگاه علامه طباطبایی بهترین کیفیت را داریم.
فارس برای سال تحصیلی جاری مسائلی که برای دانشجویان معضل بود را حل کردید؟
معتمدی: در تابستان تمام تلاشمان را کرده‌ایم تا دانشگاهمان را مهیا کنیم و به استقبال دانشجویانمان برویم اعم از دانشجویان جدید‌الورد و دانشجویانی که از قبل در دانشگاه بودند. یکی از جدی‌ترین کارهایی که در سال جدید انجام شده در ارتباط با مسائل خوابگاه‌ها بود که تقریبا تمام خوابگاه‌ها که نیاز به تعمیر و تجهیز، تغییر لوازماتی که فرسوده داشتند را بازسازی کردیم.
در کلاس‌ها شوفاژها را تعمیر و به فضای دانشکده‌ها رسیدگی کرده‌ایم تا جایی که نیاز بوده تغییر و عوض شده است.
*برگزاری برنامه‌های فرهنگی در خوابگاه متاهلی
فارس: به لحاظ فرهنگی شما چه کردید؟
معتمدی: به لحاظ فرهنگی برنامه‌ریزی خوبی شده با استفاده از مشارکت‌های خود دانشجویان در ابتدا کانون‌های فرهنگی و انجمن‌های علمی با انتخابات تشکیل شد و ان‌شاءالله این افراد فعال خواهند بود و برنامه‌های فرهنگی دیگری را تصمیم داریم که در خوابگاه‌ها برگزار کنیم و الحمدالله این مورد فراهم شده است و تشکل دانشجویی آنها فعال هستند برنامه‌هاشون را ارائه دادند. در تابستان یک نشستی با اعضای هیأت علمی داشته‌ایم، که اسم نشست ما ایمان امید بود اینکه دانشجویان ما چگونه می‌توانند کمک کنند به افزایش ایمان و امید.
فارس: برای افزایش امید دانشجویان در دانشگاه علامه طباطبایی چه اقداماتی انجام داده‌اید؟
معتمدی: بخشی از ناامیدی که سراغ دانشجویان می‌آید اینکه نگران آینده شغلی خودشان هستند و ما مراکز نواوری و کارآفرین در دانشکده‌هایمان فعال کرده‌ایم که دانشجویانی که ایده‌ای دارند در آنجا ایده‌هایشان را اجرایی کنند. اگر ایده به نتیجه برسد می‌توانند در مراکز رشد و از خدمات مراکز رشداستفاده کنند و بنابراین کارهایی که ما برای سال تحصیلی جاری در نظر گرفته‌ایم.
فارس: برای جذب اعضای هیأت علمی آیا عینی بودن در نظر گرفته شده‌است؟
معتمدی: بله حتما این مقوله برای جذب اعضای هیأت علمی در نظر گرفته شده است.
فارس: دانشگاه علامه طباطبایی چه تدابیر و دیدگاه‌هایی برای جذب اعضای هیأت علمی دارد؟
معتمدی: روال جذب اعضای هیأت علمی این است که برای رشته نیاز مالی درخواست می‌دهیم؛ دانشگاه یک هیأت علمی برای جذب می‌خواهد. تعداد زیادی از افراد درجه دکتری دارند مدرک دکتری هستند این افراد در رشته مورد نظر ثبت‌نام می‌کنند. در مرحله اول به برسی شرایط این افراد پرداخته می‌شود اینکه این افراد آیا این افراد از نظر شرایطی با کار یکسان است مثلا فردی که رشته‌اش تطبیق ندارد از این مرحله حذف می‌شود یا مشکل سنی داشته باشد این‌ها ممکن است که از گزینه خارج شوند.
کسانی که شرایط دارند به کارگروه‌های علمی معرفی می‌شوند در ابتدا کار گروه‌های علمی افراد را بررسی می‌کنند و براساس نمره در واقع رتبه بندی می‌شوند و نفر اول بر اساس آموزشی و پژوهشی و شخصیتی که داشته است. اگر ما یک فرد بخواهیم، سه نفر حداقل بالاترین نمره‌ای که داده این‌ها را می‌آورد برای جلسات عمومی در این جلسه افراد گروه دیگر می‌پرسد. نتایج سلیقه عمومی و مستندات علمی به هیأت جذب داده می‌شود هیأت اجرایی جذب نیز بر اساس فیلتر‌هایی که دارد بررسی می‌کنند و در نهایت فرد را انتخاب می کنند.
* بدهکاری میلیاردی دانشگاه علامه طباطبایی
فارس: بودجه دانشگاه شما به چه شکل است؟
معتمدی: الحمدالله دولت به دانشگاهها کمک خوبی داده است اما متاسفانه در سال جاری با مبلغی حدود 60 تا 70 میلیارد بدهی وارد سال تحصیلی 1402 شدیم که حدود 45 تا 50 میلیارد مربوط به سلف دانشگاهها بوده است. بدهی که ما به پیمانکار یا فروشگاه‌هایی که از آنها مواد اولیه خریداری می‌شده داشتیم و این مشکل بزرگی برای دانشگاهها است.
همچین مشکل این است که بسیاری از اعتباراتی که به ما می‌دهند صرف هزینه‌های سایر می‌شود.
متن گفت‌وگوی خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس با رئیس دانشگاه علامه طباطبایی را در زیر می‌خوانید:
* افزایش 3 برابری ظرفیت در دو رشته کودکان استثنایی و رشته آموزش ریاضی
فارس: آقای دکتر، امسال بحث بورس صنعت بسیار داغ است و بسیاری از دانشجویان و حتی داوطلبان کنکور سال آینده تمایل دارند در این باره اطلاعات بیشتری داشته باشند، اجازه دهید سوالات‌مان را با همین موضوع آغاز کنیم؛ در ابتدا بفرمایید دانشجویان شما چگونه می‌توانند وارد بورس صنعت شوند؟
معتمدی: در برخی از رشته‌ها این امکان وجود دارد که پذیرفته شدگان با شرط پذیرفته می‌شوند، به عنوان مثال یکی از شروط برای پذیرفته شدگان رتبه‌ای است که کسب می‌کنند، البته بستگی به دستگاه دارد که چگونه باشد یا براساس آنچه که ما در آموزش و پروش عمل می‌کنیم.
یک کدرشته را اعلام کنیم و براساس همان کد رشته افراد را انتخاب می‌کنیم یعنی کدرشته را اعلام می‌کنیم و افرادی که در این کدرشته‌ها قبول شدند با یک شرایطی امکان دارند که بورس دستگاه اجرایی را بگیرند.
در آموزش و پرورش پذیرش به شکل نیمه متمرکز است؛ در دو رشته کودکان استثنایی و رشته آموزش ریاضی هر دو رشته احتمالا 3 برابر ظرفیت اعلام می‌شود و با دانشجویان پذیرفته شده مصاحبه می‌شود. افرادی که پذیرفته شدند بعد از یک بازه زمانی اگر ضوابط لازم را داشته باشند از بورس برخوردار می‌شوند.
* دانشجویان دیگر دغدغه اشتغال را ندارند
فارس: چه مزایایی در انتظار افراد بورسیه شده است؟
معتمدی: دستگاه اجرایی یک حقوق و مقرری را برای دانشجویانی که بورسیه می‌شوند در نظر می‌گیرد و دانشجویان که بورسیه می‌شوند ادامه تحصیل می‌دهند و در پایان فارغ‌‌التحصیلی با خیال راحت درسشان را تمام می‌کنند و وارد بازار کار می‌شوند.
* دغدغه این روزهای کشور استفاده از قشر سالمند به جای قشر جوان جامعه
فارس: به سراغ موضوع روز دیگر برویم؛ این روزها بحث جوانی جمعیت در تمام محافل مطرح است و نهادهای آموزشی هم در این زمینه برنامه هایی داشته اند، شما بفرمایید که دانشگاهیان چه راهکارهایی را برای افزایش جوانی جمعیت می‌توانند انجام دهند؟
معتمدی: یک وجه مسئله تبیین اهمیت رشد جمعیت است، متاسفانه در سالهای اخیر نرخ رشد جمعیت در کشور ما به شدت افت کرده است. نرخ جمعیتی ما زیر 2 آمده و باروری ما به گونه‌ای است که در سالهای آینده حجم جمعیتی کم و کمتر می‌شود. دو اتفاق برای ما رخ می‌دهد اینکه با توجه به این اتفاق جمعیت جوان ما کمتر می‌شود و نسبت جمعیت سالمندی بیشتر می‌شود. یعنی جمعیت جوان ما به سمت سالمندی هدایت می‌شود و زمانی که این اتفاق می‌افتد شما دیگر آن نیروی فعال را ندارید و مجبورید که از قشر مسن به جای قشر جوان استفاده کنید.
فارس:شما به عنوان رئیس دانشگاه در حوزه افزایش قانون جوانی جمعیت چه تدابیری در دانشگاه علامه طباطبایی داشته‌اید؟
معتمدی: یکی از کارهای مهمی که ما در دانشگاه علامه طباطبایی در 4سال گذشته انجام داده‌ایم این است که همایش ملی سالمندی را در دانشگاه راه اندازی کرده‌ایم در واقع شرایطی را فراهم کرده‌ایم که ذهن‌ها را معطوف بر این کنیم که جمعیت به سمت مسنی می‌رود و هنوز کشور ما درواقع کشور سالمندی نشده است، درواقع نسبت سالمندی ما الان زیر 13 درصد است. اما نکته مهم این است که رشد قشر مسنمان در برابر رشد جمعیت جوانمان 3 برابری جمعیت است. این موضوع درحالی است که حدود 1.7 دهم رشد جمعیت 3.2و بیشتر از آن است. بنابراین به سرعت جمعیت به سمت سالمندی می‌رود.
فارس: به نظرتون دانشگاهها باید چه کارهایی را انجام دهند؟
معتمدی: دانشگاهیان و از جمله دانشگاه ما یکی از کارهایی که انجام داده است اینکه سعی کردیم در این حوزه مسئله را برای سیاستگذارن و دستگاه‌های اجرایی برجسته کنیم. ما نشست‌هایی را با دستگاه‌های اجرایی داشتیم که پدیده را برای آنها تعریف کرده‌ایم و این را مطلع باشیم که جمعیت ما سالمند شده است و اقتضای شهری حتی به عنوان مبلمان شهری و به لحاظ سبک زندگی، مسائل مرتبط به مسائل بهداشتی و درمانی و پزشکی، عاطفی و اجتماعی آنها این‌ها پیامدهای سالمندی است.
فارس: آیا شما در جذب اعضای هیأت علمی هم به قانون جوانی جمعیت توجه می‌کنید؟
معتمدی: باتوجه به سیاست‌هایی که وزارت علوم، تحقیقات و فناوری داشته است در جذب هیأت علمی اگر هیأت علمی متاهل و دارای فرزند باشد به نسبت فردی که مجرد است وضعیت بهتری دارد؛ اگر هیأت علمی دارای فرزند نیز باشد شرایط بهتری دارد برای جذب هیأت علمی در دانشگاهها و یک سیاست دیگری که دانشگاه به جد دنبالش هستند تاسیس خوابگاه‌های متاهلی است که الان در واقع شرایط مناسبی ایجاد کرده‌اند.
فارس: هزینه‌های سایر دانشگاه شما چیست؟
معتمدی: قسمت سایر باید برای هزینه‌های فرهنگی و پژوهشی است به نسبت این هزینه که ما را اذیت می‌کنند سهم فرهنگی و پژوهشی کم شده است. امیدواریم که برای 6 ماه آینده با تمهیداتی که اندیشه شده و با حمایت‌هایی که صورت گرفته دانشگاه دستشان باز تر شود برای کارهای فرهنگی و پژوهشی بتوانیم بپردازیم.
* یک نفر بیکار هم در رشته علوم انسانی نداریم
فارس: 40 درصد از افراد فارغ‌التحصیل ما بیکار هستند؛ به نظر شما باید چه اقداماتی انجام داد؟
معتمدی: در سالهای اخیر برخلاف گذشته بهترین اشتغال در دوره‌های مختلف مربوط به علوم انسانی است، دانشجویان علوم انسانی بستری بیشتر دارند برای اشتغال به همین علت باعث شده بسیاری از دانشجویان دوره کارشناسی‌ارشدشان را تغیر دهند و از رشته‌های علوم پایه به رشته‌علوم انسانی بروند. ما در رشته علوم انسانی یک نفر بیکار نداریم. در دانشگاه علامه طباطبایی رشته‌های متعددی وجود دارد در دانشگاه علوم انسانی که نه تنها فارغ‌التحصیلان بلکه افرادی که در دوره کارشناسی تحصیل می‌کنند در واقع جذب بازار کار می‌شوند و بنابراین خود رشته‌های که در علوم انسانی هست این زمینه را دارد.
فزایش دوره کارورزی در دانشگاه علامه طباطبایی
فارس: شما چه اقداماتی در این باره دیدید؟
معتمدی: ما اقداماتی انجام داده‌ایم که بحث مهارت محوری دروس و افزایش کارورزی در دانشگاهها در واقع شرایطی را فراهم‌کرده‌ایم تا دانشجویان وارد بازار کار شوند.
* مقاله‌ها به صورت کمی تعدادشان کم شده اما کیفیت آنها افزایش پیدا کرده است
فارس: مقاله‌ها چقدر می‌تواند برای حل کردن مشکلات مفید باشند؟
معتمدی: مقالات دو جور هستند، برخی از مقاله‌ها با رویکرد حل مشکل و مسئله است اما برخی از مقاله‌ها جنبه نظری و توسعه دانش دارد. مقالاتی داریم که قصدشان این نیست که مسائلی را حل کنند؛ این مقالات مفهوم دانشی و نظری به عنوان مثال یک ایده را مطرح می‌کنند. الحمدالله کیفیت مقالات ما در سالهای اخیر باتوجه به اتفاقات افتاده شاید به صورت کمی تعداد مقالات ما کم شده باشد اما کیفیت آنها افزایش پیدا کرده است. هم به دلیل اینکه که کمیت‌مان یک مقدار باعث شده که کیفیتمان افزایش یافته است و هم به دلیل اینکه سطح مجلاتمان ارتقا پیدا کرده است.
فارس: جعل مدرک و مدرک فروشی در دانشگاهها وجود دارد به نظر شما دانشگاهها باید چه راهکاریی را ارائه دهد تا دانشجو تشویق به درس خواندن کنند؟
معتمدی: واقعیت این است که نسبت این موضوع بسیار کم است نه اینکه نباشد.
*در دانشگاه علامه طباطبایی مقاله کپی و جعلی گزارش نشده است
فارس: اما ما در سطح شهر این موضوع را می‌بینیم.
معتمدی: این موضوع وجود دارد و قابل انکار نیست؛ اما ما بحرانی نداریم که یک مسئله جدی باشد. دانشگاه ما کاری که انجام داده است با سیستم‌های مانند همانند جو چک می‌کند که این پایان‌نامه و مقاله با اطلاعاتی که چاپ شده است همانندی و کنترل دارد و یک مقدرار به دلیل سخت‌گیری‌هایی که شخص اساتید راهنما و مشاوره راهنما انجام می‌دهند باعث می‌شود که دانشجو با استاد فاصله بگیرد به نسبتی که استاد راهنما پا به پای دانشجو باشد این امکان ضعیف‌تر است. اگر استاد راهنما غفلت کند این موضوع رخ می‌دهد. ما در دانشگاه علامه طباطبایی مواردی که گزارش شده باشد و متخلف باشند نبوده است.
منبع: خبرگزاری آریا
کلیدواژه: دانشگاه علامه طباطبایی بسیاری از دانشجویان جذب اعضای هیأت علمی سال های اخیر خوابگاه متاهلی رئیس دانشگاه دانشگاه شما چه اقداماتی علوم انسانی جوانی جمعیت دانشگاه ها انجام داده سال تحصیلی خوابگاه ها رشد جمعیت مقاله ها برای جذب رشته ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۰۳۱۷۷۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ما از تحقیقات غرب در حوزه فلسفه اسلامی بی‌اطلاع هستیم
به گزارش خبرنگار مهر، اولین نشست از سلسله نشست‌های «علوم انسانی و مسائل جامعه ایرانی» با عنوان «فلسفه دانشگاهی و مسائل ایران امروز» در فرهنگسرای اندیشه برگزار شد.
در این نشست بیژن عبدالکریمی استاد فلسفه دانشگاه آزاد و سیدحسن حسینی استاد فلسفه علم دانشگاه شریف سخنرانی کردند.
در ابتدای این نشست، مالک شجاعی که دبیری جلسه را به عهده داشت کمی درباره موضوع تاریخ نگاری علوم انسانی آکادمیک سخن گفت و بیان کرد: امروز حدود صد سال از ورود علوم انسانی جدید به ایران گذشته است. در واقع حدود یک قرن است که ایرانیان با علوم انسانی جدید مواجه شدند. خوشبختانه دانشگاه تهران به عنوان یکی از اولین مراکزی که علوم انسانی آکادمیک در آن وجود دارد درباره بیشتر رشته‌های علوم انسانی، تاریخ نگاری رشته‌ای انجام داده اما سوالی که مطرح می‌شود این است که هر کدام از این رشته‌ها با ما ایرانیان چه کرده‌اند.
وی افزود: در مورد علوم انسانی جدید در ایران دو طیف از افراد وجود دارند. عده‌ای معتقدند که علوم انسانی ما تماماً وارداتی و تقلیدی است اما عده‌ای معتقدند اگر علوم انسانی نبود ما به خودشناسی تاریخی و فرهنگی نمی‌رسیدیم. به هر حال ما قرار است در سلسله نشست‌هایی که امروز جلسه اول آن است نخبگان را دعوت کنیم و درباره چنین موضوعاتی با آنها گفت و گو کنیم.
شجاعی ادامه داد: موضوع اولین نشست هم «فلسفه» قرار دادیم چون به عقیده بسیاری از اهالی علوم انسانی فلسفه، مادر علوم است. طبق پیش بینی که مؤسسه حامی علوم انسانی، خانه اندیشه ورزان و فرهنگسرای اندیشه انجام داده اند قرار است که تا پایان سال ۱۰ یا ۱۱ نشست به تفکیک رشته‌ای برگزار کنیم و شیوه برگزاری هم به این شکل است که نگاه‌های متفاوت را مقابل هم قرار دهیم.
در ادامه نشست بیژن عبدالکریمی استاد فلسفه دانشگاه آزاد سخنرانی کرد.
وی گفت: بحث درباره علوم انسانی و فلسفه ذوابعاد است و پرداختن به آن کار یک نشست نیست. اما سوالی که من می‌خواهم مطرح و بحثم را با آن شروع کنم این است که ما از فلسفه دانشگاهی چه انتظاری داریم. به بیان دیگر چه تفاوتی میان حقیقت فلسفه و فلسفه دانشگاهی است. حقیقت فلسفه نقش بسیار اساسی در قوام بخشی فرهنگ داشته است. اما فلسفه دانشگاهی یک فعالیت آموزشی و اداری است. فرق است بین فلسفه به عنوان ابژه مطالعاتی و فلسفه به منزله مواجهه با وجود.
وی افزود: فلسفه دانشگاهی در ایران یک ترجیع بند مهم دارد و آن هم اینکه ما یک جامعه «شبه مدرن» هستیم. یعنی جامعه‌ای که همه نهادهای مدرن را دارد اما این نهادها مبتنی بر ریشه‌های تاریخی نیستند. لذا برای همه پدیدارهای ایران باید کلمه «شبه» را بیاوریم چون در جامعه شبه مدرن، نهادها نقشی که در جوامع مدرن دارند را، ندارند. همانطور که بارها گفتم جوامع شبه مدرن مانند شهرک سینمایی هستند که از هر چیزی فقط ماکت آن وجود دارد.
این استاد فلسفه ادامه داد: دپارتمان‌های علوم انسانی کشور ما هنوز نتوانستند به مساله شبه مدرن به منزله یک امر تمدنی و یک مساله نگاه کنند که این نشانه فقدان تفکر تاریخی در دپارتمان‌های علوم انسانی ما است البته به استثنای دکتر داوری که در دهه‌های اخیر به موضوع توسعه نیافتگی پرداختند. اگر چه ایشان هم فقط وضعیت را توصیف کردند اما راه برون آمد را نشان نمی‌دهند.
عبدالکریمی ادامه داد: ما نمی‌توانیم فلسفه جدا از مباحث تاریخی داشته باشیم. در دپارتمان‌های فلسفی ما، خودآگاهی تاریخی وجود ندارد و فلسفه بدون خودآگاهی بیشتر شبیه یک ابژه بی روح است. البته همه دپارتمان‌ها و اساتید ما در یک سطح نیستند اما این انتقاد در اغلب آنها و پیش از همه به خود بنده وارد است. فلسفه دانشگاهی نتوانسته با مسائل ایران امروز ارتباط برقرار و به مسائل ایران به عنوان یک مساله نگاه کند چون ما در ایران اساساً مساله نداریم. ما پیوسته در مورد همه چیز مساله داریم اما در عین حال مساله نداریم و این یک تناقض بزرگ است. چون نمی‌دانیم ایران کیست و ایران چیست؟ به همین دلیل بیشتر چیزهایی که ما از آن به عنوان مساله یاد می‌کنیم، غُر زدن و نِق زدن است.
وی افزود: ما هیچگاه در این سال‌ها صورت بندی متافیزیکی درباره جامعه شبه مدرن نداشتیم و نه تنها یک گام به جلو نرفتیم بلکه عقب‌گرد هم داشتیم. ما با یک تاریخ انحطاطی و فروپاشی هویت و حیات اجتماعی و دومین شکاف تمدنی تاریخی بعد از دوران مشروطه مواجه هستیم. در چنین وضعیتی اهل فلسفه وجود ندارند و مانند توده‌های مردم گیج و گنگ هستند و می‌پرسند چه باید کرد؟ متأسفانه به غیر از تلاش‌هایی که برخی انجام دادند هیچ گاه صورت بندی مفهومی از تاریخ نداشتیم و متأسفانه بعد از آنها هم این تلاش‌ها ادامه پیدا نکرد.
عبدالکریمی در بخش دوم سخنانش گفت: در دهه‌های کنونی ما با یک شکاف تمدنی- تاریخی مواجه هستیم و جای اهل فلسفه در آن خالی است. چون این مساله را نه سیاسیون می‌توانند حل کنند نه حکمرانان. انتظار من این است که برای این موضوع مفهوم سازی شود. ما نمی‌دانیم که در کجای روند تاریخی مان قرار داریم. آیا گریزی جز چشم انداز غرب نداریم و مسیر دیگری برای ما گشوده نیست البته تاریخ غرب را نمی‌توان نادیده گرفت اما سرآغاز سنت تاریخی ما کجاست. آیا ما می‌توانیم میراث خودمان را جدای از متافیزیک غرب بفهمیم.
پس از سخنرانی عبدالکریمی، سیدحسن حسینی استاد فلسفه علم دانشگاه شریف دیگر سخنران این مراسم خطاب به عبدالکریمی پرسید: مشکل تجدد مطلق چیست و دلیل این همه ستیز با غرب چیست و چه فایده‌ای برای ما دارد؟ من فکر می‌کنم که خیلی‌ها فکر می‌کنند وقتی حرف از این موضوعات می‌شود یعنی ما باید یک الگوی جدید داشته باشیم و از صفر شروع کنیم در حالی که ما هیچ وقت از صفر شروع نکردیم.
عبدالکریمی در پاسخ به سوال حسینی گفت: من ستیز با غرب ندارم چون غرب یک رویداد عظیم تاریخی است و هیچ نقطه‌ای بیرون از مدرنیته نیست و انکار واقعی غرب یک کار احمقانه است اما می‌توانیم تجدد را دربست نپذیریم. تجدد برای جامعه ایران شدنی نیست و اگر هم قرار باشد جامعه متجدد شود همان اشتباهی رخ می‌هد که در زمان پهلوی رخ داد. به همین دلیل هم باید گفت انقلاب اسلامی ایران حاصل روح و کنش ایران در برابر مدرنیته است.
پس از این پرسش و پاسخ، سید حسن حسینی استاد فلسفه علم دانشگاه شریف سخنرانی خود را آغاز کرد.
وی سخنان خود را با یک دسته‌بندی منسجم درباره وضعیت فلسفه در ایران آغاز کرد و گفت: به عقیده من فلسفه در ایران جزو یکی از هفت‌دسته‌ای که در ادامه به آنها اشاره می‌کنم.
۱- فلسفه به مثابه آکادمی
در این نوع از فلسفه ما یک سری ریزمساله و زبان تخصصی داریم. در این طبقه ما اوضاع بدی نداریم. به این معنی که اساتید دانشگاهی خوبی داریم. اوضاع فلسفه غرب در دانشگاه‌های ما خوب است اگرچه یک جاده یک طرفه است به این معنا که ما درباره غرب حرف می زنیم اما غرب تأثیر و تاثری از ما نمی‌گیرد و ما در بازی آکادمی دنیا قرار نداریم. در حوزه فلسفه اسلامی که اوضاع از این هم وخیم‌تر است. اما اوضاع فلسفه اسلامی در دانشگاهها خیلی خوب نیست و حتی جاده یک طرفه هم نیست یعنی ما یا از تحقیقات غرب در حوزه فلسفه اسلامی بی‌اطلاع هستیم یا اصلاً آنها را قبول نداریم.
۲- امتداد اجتماعی فلسفه آکادمی
در دهه‌های میانی نیمه دوم قرن بیستم تحقیقات دین پژوهانه در ایران آغاز شد و افرادی مثل سروش در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ این جریان را راه انداختند. مقالاتی که وی در سالهای ۶۷-۶۸ در کیهان فرهنگی و سپس در مجله کیان می‌نوشتند نمونه‌هایی از این جریان است.
۳- فلسفه حامی تحولات اجتماعی
گاهی در یک جامعه تحولاتی اتفاق می‌افتد که بعد فلسفه روی آن سوار می‌شود و نظر می‌دهد. مثل سال ۷۶ و اتفاقاتی که در آن زمان افتاد. در آن زمان افرادی شروع به تبیین نظریات فلسفه سیاست که به نفع اصلاحات بود، کردند. پس از این جریان بود که هابرماس هم در ایران معروف شد. در این نوع فلسفه تحولات اجتماعی در سطح نخبگانی باقی می‌ماند. در همین ایام اخیر هم موضوع فلسفه سیاسی و آثار هانا آرنت خیلی باب شد و همه به خواندن چنین آثاری روی آوردند.
۴- فلسفه – پروژه
گاهی اوقات هم یک فیلسوف درباره یک پروژه مشخص با یک مفهوم کلیدی کار می‌کند. مثل پروژه ایرانشهری یا پروژه تجددستیزی فردید، یا پروژه مبتنی بر روانشناسی و تجربه.
۵- فلسفه به مثابه تثبیت نظام مستقر
این نوع فلسفه، فلسفه‌ای است که در جهت تثبیت نظام جمهوری اسلامی فعالیت می‌کند. افرادی مثل شهید مطهری، شریعتی، آقای مصباح، در این دسته جا می‌گیرند. در این نوع از فلسفه مراکزی در راستای تثبیت نظام تأسیس می‌شوند. مراکزی مثل شورای تحول علوم انسانی، فرهنگستان علوم و...
۶- فلسفه ناشی از علم جدید
علم جدید مخصوصاً در حوزه زیست شناسی در حال دامنگیر شدن است و ما امروز شاهد فلسفه‌هایی هستیم که از این علوم تاثیر می‌پذیرند.
۷- فلسفه به معنای زندگی طبیعی
در این نوع از فلسفه افراد معمولی که با فلسفه سروکاری ندارند برای خلاصی از مشغولیت‌های ذهنی سراغ خواندن آثار فلسفی می‌روند. رغبت به خواندن آثار نویسندگانی مثل نیچه و شوپنهاور نمونه این نوع فلسفه است.
حسینی پس از ارائه این دسته بندی افزود: یکی از مسائلی که درباره علم و فلسفه در ایران وجود دارد این است که هیچ کدامشان در ایران، عمومی نشد. البته آنها با یکدیگر یک فرق اساسی دارند و آن هم اینکه علم، تقدس خود را داشت اما فلسفه وقتی وارد ایران شد عمومی نشد و این تقدس هم نداشت. در واقع فلسفه در ایران هیچ وقت به عنوان یک سند قرار نگرفت.
استاد دانشگاه صنعتی شریف ادامه داد: نکته دیگر اینکه سنت فلسفه اسلامی چیزی جز اقتباس از غرب نیست چون ما فلسفه را از یونان گرفتیم و یونان هم غرب است و حالا این سوال مطرح است که فلسفه اسلامی چرا کاربست اجتماعی پیدا نکرده است؟ چون انضمامی نیست، ظرفیت ذاتی ندارد، فقه و کلام در آن غلبه دارد و حکمت عملی در فلسفه اسلامی بسیار لاغر مانده است.
پس از سخنان حسینی، عبدالکریمی خطاب به حسینی گفت: در بسته بندی که شما انجام دادید به عقیده من دسته پنجم خیلی علمی نبود چون شما دکتر شریعتی را در دسته شهید مطهری و آقای مصباح قرار دادید در حالی که شریعتی اصلاً این گونه نبود. ما در دپارتمان‌های فلسفه خودمان هنوز شریعتی را فیلسوف نمی‌دانیم در حالی که بسیاری از کشورهای دنیا مثل الجزایر، ترکیه و … واحد درسی شریعتی شناسی دارند. ما هنوز هم در دوره جدید متفکری نداریم که با جهان وارد گفت و گو شود به جز آقای نصر و مرحوم فردید اما شریعتی در زمان خودش این کار را کرد.
حسینی هم در پاسخ به این نکته عبدالکریمی توضیح داد: اینکه یک امر واضح است که اگر شریعتی نبود انقلاب اسلامی پیروز نمی‌شد چرا که او یک جریان مهم در جهت پیروزی انقلاب اسلامی راه انداخت.
این جلسه با پرسش و پاسخ میان حاضرین و سخنرانان به پایان رسید.
کد خبر 6087633
پلمب بیمارستان محب مهر به دلیل کشف حجاب صحت ندارد